borsa haram mı ne demek?
Borsa'nın İslam hukukuna göre hükmü, alım satım işlemlerinin niteliğine, kullanılan araçlara ve tarafların niyetlerine bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, aşağıdaki hususlar değerlendirilir:
- Faiz (Riba): Borsa işlemlerinde faiz içeren ürünlerin (örneğin, faizli tahviller) alım satımı haram kabul edilir. İslam'da faizin kesinlikle yasak olduğu bilinmektedir. Detaylı bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/faiz%20(riba)
- Belirsizlik (Garar): Aşırı belirsizlik içeren işlemler (örneğin, bazı türev ürünler veya gelecekteki fiyatlar üzerine yapılan spekülatif işlemler) İslam hukukuna göre caiz değildir. Garar, taraflardan birinin zarar etme ihtimalinin yüksek olduğu durumları ifade eder. Detaylı bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/garar
- Kumar (Meysir): Borsa'nın kumar oynama aracı olarak kullanılması, yani sadece şansa dayalı kazanç elde etme amacıyla işlem yapılması haramdır. Meysir, taraflardan birinin kazanıp diğerinin kaybetmesi üzerine kurulu oyunları ifade eder. Detaylı bilgi için: https://www.nedemek.page/kavramlar/kumar%20(meysir)
- Haram Kazanç (Haksız Kazanç): Haram olan sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin (örneğin, alkol, kumar, faiz gibi) hisselerinin alım satımı da İslam alimlerinin çoğunluğu tarafından uygun görülmez.
- Şeffaflık ve Adalet: Borsa işlemlerinin şeffaf ve adil olması, manipülasyon ve haksız kazanç elde etme gibi durumların olmaması önemlidir.
- İhtiyaç ve Yatırım: İhtiyaç sahiplerine destek olmak amacıyla yapılan yatırımlar ve reel ekonomiye katkı sağlayan şirketlere ortak olmak genellikle caiz görülür. Ancak bu yatırımların da yukarıda belirtilen ilkelere uygun olması gerekir.
Özetle, borsa'nın kendisi değil, borsada yapılan işlemlerin İslam'ın temel prensiplerine uygun olup olmadığı önemlidir. İslam'a uygun yatırım araçları ve yöntemleriyle borsa işlemlerine katılmak mümkündür. Bu konuda fetva almak ve uzman görüşü almak da faydalı olabilir.